دفتر پژوهش و بررسی های خبری خبرگزاری جمهوری اسلامی علاوه بر انتشار روز شمار تاریخ معاصر ایران، گزارشی را با عنوان 'جهان در هفت روز پیش رو' با هدف ارایه گزیده ای از اهم رویدادهای مهم جهانی منتشر می سازد. گزارش حاضر سی و یكمین شماره از این مجموعه است.
علاقمندان می توانند گزارشهای مشابه را در روزهای جمعه هر هفته بر صفحه پژوهش وبسایت ایرنا، پیگیری كنند.
**سی و یكم مارس
- دولت انگلیس، سرزمین'بوتسوانا'واقع در آفریقای جنوبی را، تحت الحمایه خود كرد. (1885)
- بزرگ ترین بحران در روابط متفقین در زمان جنگ جهانی دوم، بر سر شهر برلین پایتخت آلمان روی داد كه این بحران به اختلاف و جدایي كامل آنها انجامید. پس از انتشار پول رایج آلمان غربی در برلین، شوروی به این عمل اعتراض كرد و زمانیكه با بی اعتنایی دول غربی روبرو شد، حضور نیروهای ممالك غربی در برلین را غیرقانونی اعلام و راههای ارتباطی زمینی برلین با آلمان غربی را مسدود كرد. اما كشورهای غربی برای مقابله با تهدید شوروی، پل هوایي بین برلین و آلمان غربی به وجود آوردند و تمام مواد مورد نیاز را به این شهر رساندند. محاصره برلین پس از 18 ماه در سال 1949خاتمه یافت.(1948)
- قطار فلسطینی ها كه از قاهره عازم بندر'حیفا'در فلسطین بود، توسط گروه صهیونیستی موسوم به 'اشترن' با هدف حمله به اماكن عمومی در آستانه تشكیل رژیم صهیونیستی برای اجبار مهاجرت فلسطینیها از كشورشان، منفجر شد. در این جنایت40 فلسطینی كشته و 60 نفر دیگر مجروح شدند.(1948)
- 'ژائو گولارت'رییسجمهوری اصلاحطلب برزیل، با كودتایی نظامی و پشتیبانی آمریكا سرنگون شد. وی نخست به اروگوئه و از آنجا به آرژانتین گریخت و سرانجام به مرگ مشكوكی درگذشت.(1964)
**اول آوریل
- شورش بزرگ'وانده'(منطقه ای در غرب فرانسه)علیه حكومت انقلابی این كشور آغاز شد. با پیروزی انقلاب فرانسه و تاسیس رژیم جمهوری در این كشور،عدهای از سلطنت طلبان به همراه روستاییان كاتولیك، با تحریك انگلیس و اتریش،علیه اقدامات دولت انقلابی فرانسه، قیام كردند و سرانجام با دولت مركزی به توافق رسیده و با امضای قرارداد صلح در 1795، ضمن دریافت مزایایی، به شورش و قیام خود پایان دادند.(1793)
- سرزمین'برمه'(كشوری در آسیای جنوب شرقی)یكی از مستعمرات مهم انگلیس پس از 325 سال، از استعمار انگلیس استقلال داخلی یافت و 11سال بعد در سال 1948استقلال كامل خود را بدست آورد.(1937)
- نیروهای آمریكایی، حمله خود را برای تصرف جزیره'اوكیناوای' ژاپن(مهمترین پایگاه دریایي ژاپن بین جزیره تایوان و ژاپن) آغاز و پس از 83 روز نبرد، این جزیره را برای حمله به خاك ژاپن تصرف كرد. اما با توجه به خسارات های سنگین این نبرد و مشاهده مقاومت شدید ژاپنیها، با پرتاب بمب هستهای بر شهرهای'هیروشیما'و'ناكازاكی'و كشتار وسیع مردم، ژاپن را وادار به تسلیم كرد و جنگ را در آسیا به پایان رساند.(1945)
- با وقوع كودتا در گواتمالا (كشوری واقع در امریكای مركزی)، ارتش زمام امور را به دست گرفت. این كودتا بدنبال لغو انتخابات ریاست جمهوری و آشفتگی ناشی از آن در این كشور به وقوع پیوست. در جریان این كودتا دولت سرنگون شد و یك شورای نظامی، قدرت را در دست گرفت. (1963)
- 'اسلوبودان میلوشویچ'رهبر حزب سوسیالیست صربستان به عنوان جنایتكار جنگی دستگیر و به زندان دادگاه جهانی هلند منتقل شد. وی به مدت 11 سال بر صربستان و یوگسلاوی حكومت كرد و در سال 2006 میلادی در زندان در گذشت.(2001)
**دوم آوریل
- اشغال سرزمین وسیع'منچوری' در شمال شرقی خاك چین، توسط امپراتوری ژاپن پایان یافت و ژاپن دولتی دست نشانده به نام 'منچوكو' را روی كار آورد.(1933)
- ارتش سرخ روسیه، در جریان جنگ جهانی دوم ضمن عقب راندن نیروهای آلمانی از اروپای شرقی، وارد خاك رومانی-متحد آلمان- شد.(1944)
**سوم آوریل
- منطقه خودمختار'فریولی' واقع در شمال شرقی ایتالیا، دارای حكومت پارلمانی و مجلس شد. این منطقه دارای قدیمی ترین نظام پارلمانی جهان است كه در این نظام پارلمانی، مجلس یا قوه مقننه، دولت را انتخاب می كند و دولت پاسخگوی مجلس است و اگر اعتماد مجلس را از دست بدهد منحل می شود.(1077)
- پایان جنگهای چهل ساله فرانسه و اسپانیا كه با حمله'شارل هشتم'(پادشاه فرانسه) به قصد تسخیر'ناپل'به ایتالیا آغاز شده بود، با امضای معاهدهای توسط نمایندگان فرانسه، اسپانیا، انگلیس و آلمان خاتمه یافت.(1559)
- 'ملك غازی' پادشاه عراق در سن 27 سالگی بر اثر سانحه رانندگی كشته شد. او زمام امور عراق را در 21 سالگی به دست گرفت و برخلاف پدرش كه از انگلستان طرفداری میكرد، از هیتلر تمجید میكرد. پس از مرگ وی، فرزند چهار ساله او به نام شاهزاده'فیصل دوم'به سلطنت رسید. (1939)
- 'نوری سعید' نخست وزیر مقتدر عراق كه مورد حمایت انگلیس بود، بدنبال وقوع كودتای نظامی در عراق توسط'رشید عالی گیلانی' ، به همراه نایبالسلطنه خویش از كشور گریخت. اما دولت بریتانیا پس از محروم شدن از منابع نفتی خود در این منطقه، با اعزام نیروهای نظامی درصدد حمایت از كارگزاران خود برآمد و حكومت رشید عالی گیلانی را كه با حمایتهای دولت آلمان دست به كودتا زده بود، سرنگون كرد و بار دیگر نوری سعید به نخست وزیری دست یافت. (1941)
- 'ذاكر حسین'تنها رییس جمهوری مسلمان هند، در سن 72 سالگی درگذشت. وی در انتخابات عمومی 1967به عنوان اولین رییس جمهوری هند برگزیده شد.(1969)
**چهارم آوریل
- پیمان آتلانتیك شمالی'ناتو'، توسط بلژیك، فرانسه، لوكزامبورگ، هلند، انگلیس، كانادا، دانمارك، ایسلند، ایتالیا، نروژ، پرتغال و آمریكا در 'واشنگتن'(پایتخت آمریكا)با هدف جلوگیری از نفوذ كمونیسم منعقد شد. به موجب این پیمان،حمله به هر یك از كشورهای عضو،حمله به تمام اعضا تلقی شده و باید بقیه كشورها از آن كشور حمایت نمایند.(1949)
- روز ملی و استقلال كشور آفریقایی'سنگال' از استعمار فرانسه اعلام شد.(1960)
- 'مارتین لوتر كینگ'رهبر سیاهپوستان آمریكا، به ضرب گلوله یك سفید پوست نژادپرست از اعضای فرقه تروریستی'كوكلوكس كلان'، به قتل رسید. وی از جوانی وارد فعالیتهای سیاسی و اجتماعی شد و جنبش عظیم یك صد هزار نفری را برای كسب حقوق سیاه پوستان در پایتخت آمریكا تدارك دید و به سبب مبارزات صلحآمیز و بدون خشونت خود،موفق به دریافت جایزه صلح نوبل شد.(1968)
- 'ذوالفقار علی بوتو'رییس جمهور پیشین پاكستان در سن 50 سالگی اعدام شد. ذوالفقار علی بوتو در سال 1971، به دنبال شكست پاكستان از هند و تجزیه پاكستان شرقی، به ریاست جمهوری پاكستان رسید اما در سال 1977، ژنرال'محمد ضیاءالحق' در كودتایی، بوتو را سرنگون و او را به جرم خیانت به كشور، به اعدام محكوم كرد.(1979)
**پنجم آوریل
- نیروهای اسپانیایی به منظور تحكیم سلطه كشورخویش بر هنلد، به مركز استقلال طلبان این كشور حمله كردند و در جریان واقعه ای كه قتل عام 'هارلم'(شهری به همین نام در هلند)، نام گرفت حدود شش هزار نفر از آزادی خواهان و استقلالطلبان هلندی را قتل عام كردند. سرانجام هلند در سال 1609، از سلطه اسپانیا رهایی یافت و استقلال خود را به دست آورد.(1585)
- با انعقاد قرارداد صلح و اعلام آتش بس بین هلند و انگلیس، جنگ دریایی بین این دو كشور پایان یافت. این جنگ از سال 1652، به علت رقابتهای تجاری و اقتصادی بین این دو كشور آغاز شده بود.(1654)
- 'ژرژ ژاك دانتون 'یكی از رهبران انقلاب فرانسه كه به همراه پیروانش به 'دانتونیست' معروف شده بود، در سن 35 سالگی با تحریكات 'روبسپیر' یكی از رهبران عمده انقلاب، توسط مجلس به مرگ با گیوتین محكوم و در این روز اعدام شد. وی در دوران انقلاب فرانسه در شمار سران انقلاب بود اما پس از مدتی بین دانتون و روبسپیر اختلاف نظر به وجود آمد و به جدایي آن دو انجامید. چهار ماه پس از آن روبسپیر نیز اعدام شد.(1794)
- معاهده'بال'در شهری به همین نام در كشور سوییس، میان جمهوری فرانسه و دولتهای پروس، اسپانیا و هلند به امضا رسید. به موجب این معاهده،دولتهای هلند، اسپانیا و پروس كه در جنگ با سپاهیان فرانسه شكست خورده بودند، متعهد شدند كه در امور داخلی فرانسه دخالت نكنند و بلژیك و اراضی ساحل چپ رود رن به فرانسه واگذار شود.(1795)
- 'پاپ پل هشتم' به جای پاپ 'لئون دوازدهم' بر تخت سنت پطرس جلوس كرد. او دویست و پنجاه و دومین رهبر كاتولیك های جهان بود. (1829)
- گلوله باران دو روزه شهر غزه توسط صهیونیست ها كه به كشته شدن 56 تن و زخمی شدن 30 تن دیگر انجامید، پایان یافت.(1956)
**ششم آوریل
- پرتغال كه از دیرباز رقیب سرسخت اسپانیا در استعمار قارههای آسیا، آفریقا و آمریكا بود، بدلیل نابسامانی اوضاع اقتصادی به تدریج نفوذ و قدرت سیاسی خود را از دست داد واین موضوع سبب شد تا اسپانیا، این سرزمین را تصرف كند. اما در سال 1640، بدنبال قیام مردم پرتغال، این كشور بار دیگر مستقل شد.(1580)
- قطب شمال توسط 'رابرت ادوین پیری' دریاسالار آمریكایی كشف شد. (1909)
- آمریكا به بهانه حملات زیردریایي های آلمان به كشتیهای بازرگانی خود و غرق شدن تعدادی از آنها، به نفع فرانسه و انگلیس، به آلمان اعلان جنگ داد و رسما وارد جنگ شد. ورود آمریكا به جنگ جهانی اول، نقش مؤثری در پیروزی متفقین داشت.(1917)
- ارتش آلمان نازی در جریان جنگ جهانی دوم به یوگسلاوی و یونان حمله كرد و این دو كشور را به امپراتوری رایش سوم منضم كرد.(1941)
- هواپیماهای ژاپنی در جریان جنگ جهانی دوم و طی تهاجم نیروهای آمریكایي برای تصرف جزیره'اوكیناوا'حمله خود را به ناوهای متفقین آغاز كردند و به پیشنهاد ژنرال 'هیدكی تویو'(نخستوزیر وقت ژاپن) نیروهای ضربتی این كشور كه به'كامیكازه' موسوم شده بودند، علیه نیروهای آمریكا وارد عمل شدند.(1945)
- با وقوع كودتا در'سودان'، دولت شانزده ساله'جعفر نمیری' در این كشور سقوط كرد. وی كه در سال 1969با كودتایی قدرت را در سودان به دست گرفت در دوران حكومت خود روابط گرمی را با آمریكا برقرار كرد اما در كودتای دیگری توسط وزیر دفاع حكومت خود 'سوار الذهب'، هنگام سفر از آمریكا به مصر، بركنار شد و در مصر باقی ماند.(1985)
- با وقوع انتفاضه مردم مسلمان عراق علیه رژیم دیكتاتوری'صدام'، رژیم بعث برای سركوب این قیام به اماكن مقدسه نجف و كربلا حمله و تعداد زیادی از مردم را قتل عام كرد و به دلیل بی ادب به حرم مطهر امامان بزرگوار در این دو شهر ، موجی از خشم و نفرت، مسلمانان جهان به ویژه شیعیان را فرا گرفت. این حادثه موجب برگزاری تظاهرات اعتراض آمیز متعدد در سراسر جهان شد.(1991)
- جنگ داخلی و قبیلهای در كشور آفریقایی'رواندا' بین دو قبیله 'هوتو' و 'توتسی' به دلیل ساقط شدن هواپیمای حامل رییس جمهوری هوتوی رواندا و كشته شدن او به وقوع پیوست. در جریان این جنگ، بیش از 800 هزار نفر كشته و 2 میلیون نفر آواره شدند كه این جنگ با پیروزی توتسیها كه با آمریكا روابط نزدیك داشتند بر هوتوها كه از مناسبات خوبی با فرانسه برخوردار بودند، به پایان رسید.(1994)
**2059**9128**1717**1599